
PGS Hoàng Thị Diễm Tuyết - Giám đốc Bệnh viện Hùng Vương - trình bày tại hội thảo - Ảnh: THU HIẾN
Tại hội thảo khoa học với chủ đề "Nâng cao chất lượng cuộc sống ở phụ nữ mãn kinh: Giải pháp nội tiết và không nội tiết" được tổ chức ở TP.HCM ngày 7-12, các chuyên gia y tế cho rằng dù sống trong vùng nắng nhiều, nhưng tỉ lệ người Việt thiếu vitamin D ngày càng cao.
PGS Vũ Thị Kim Nhung - Chủ tịch Hội Phụ sản TP.HCM - cho biết thực trạng thiếu vitamin D đang khá phổ biến tại Việt Nam hiện nay.
Vitamin D có mặt ở hầu hết trong các tế bào, ảnh hưởng đến hàng loạt bệnh, chúng thúc đẩy sự phát triển của xương, điều hòa miễn dịch, tăng trưởng tế bào…
Phần lớn vitamin D đến từ biểu bì khi da phơi dưới ánh nắng mặt trời, khi phơi nắng nhiều không sợ bị ngộ độc vitamin D, lượng dư thừa sẽ được đào thải qua da và hiệu ứng tự giới hạn.
Ngoài ánh nắng vitamin D đến từ bên ngoài là từ thức ăn như: phô mai, bơ, ngũ cốc, cá (cá hồi, cá tuyết, cá thu, cá trích có lượng vitamin D cao hơn so với những cá khác).
Bác sĩ Nhung cho hay nhiều người Việt đang bị thiếu vitamin D nguyên nhân do khẩu phần ăn thiếu vitamin D; kém hấp thụ do mắc bệnh về gan, tuyến tụy; thiếu phơi nắng (do mặc quần áo che kín thân thể, dùng kem chống nắng, sống ở nơi thiếu ánh nắng mặt trời).
Ngoài ra màu sắc da có tỉ lệ nghịch khả năng sản xuất vitamin D; người già khả năng sản xuất sẽ giảm. Hiện ở các nước phương Tây, nguyên nhân chính lại là do béo phì.
"Có đến 50-80% phụ nữ mãn kinh thiếu sinh tố D. Thiếu vitamin D làm gia tăng tần suất và tỉ lệ tử vong của các loại ung thư như: hậu môn trực tràng, phổi và vú.
Ngoài ra, còn liên quan đến các bệnh tự miễn, nhiễm trùng như cảm cúm, lao phổi, phản ứng dị ứng, bệnh đái tháo đường tuýp 2 và các bệnh tim mạch thậm chí gây đột quỵ", bác sĩ Nhung nói.
Bà Nhung khuyến cáo thời điểm lý tưởng tăm nắng để tạo vitamin D mà không hại da là từ trước 9h sáng hoặc sau 16h. Lúc này tia UV (gồm UVB và UVA) trong đó UVB vẫn đủ để kích hoạt vitamin D, cường độ UVA tác nhân gây lão hóa và ung thư da cũng thấp hơn.
Tránh phơi nắng từ 10h đến 16h. Đây là lúc tia UVA mạnh nhất, nguy cơ ung thư da tăng nhiều lần. Chú ý không để da đỏ rát hoặc cháy nắng, nếu thấy da ấm nóng, châm chích phải ngừng. Không bôi kem chống nắng lên vùng cần tạo vitamin D.
Vùng phơi nắng là tay, chân, lưng và bụng. Phơi từ 10-15 phút/ngày cho vùng da tay hoặc chân (không cần toàn thân). Người da trắng phơi khoảng 5-10 phút. Người da vàng hay da ngăm 10-15 phút, không cần phơi quá lâu vì sau mức giới hạn sẽ ngừng sản xuất vitamin D.
Ngoài ra cũng có thể uống bổ sung vitamin D nếu ít ra ngoài nắng, làm việc văn phòng, dùng kem chống nắng thường xuyên, da tối màu, người lớn tuổi, nhưng cần có sự tư vấn của bác sĩ.
TS Bùi Chí Thương - Trưởng khối sản Bệnh viện Nhân dân Gia Định (TP.HCM) - cho biết phụ nữ có tuổi thọ từ 70-80 tuổi, khoảng 50 tuổi sẽ bước vào thời điểm mãn kinh. Do đó phụ nữ có khoảng 30 năm chống chọi với nhiều bệnh tật có thể xảy ra. Sụt giảm estrogen dẫn đến các triệu chứng mãn kinh khó chịu như: bốc hỏa, đổ mồ hôi (đặc biệt là ban đêm), mất ngủ, rối loạn kinh nguyệt, rối loạn tâm lý, vấn đề loãng xương nếu thiếu vitamin D...
"Khi đó người phụ nữ sẽ gặp nhiều vấn đề về sức khỏe, vì vậy cần lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp để nâng cao chất lượng cuộc sống cho người phụ nữ như: thay đổi lối sống, vận động thể dục, thể thao, ngủ đủ giấc, chọn các chế phẩm estrogen, progestogen dưới sự tư vấn của bác sĩ...", bác sĩ Thương cho hay.
PGS Hoàng Thị Diễm Tuyết - Giám đốc Bệnh viện Hùng Vương (TP.HCM) - cho biết khi bước vào giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh, hoạt động của buồng trứng suy giảm dần và ngưng hẳn, dẫn đến nồng độ estrogen và progesterone giảm mạnh.
Từ 2016 đến nay, các hiệp hội mãn kinh trên thế giới khuyến cáo sử dụng lại liệu pháp nội tiết (MHT) khi áp dụng đúng đối tượng: phụ nữ dưới 60 tuổi hoặc mới mãn kinh dưới 10 năm, nơi lợi ích vượt trội nguy cơ.
Bác sĩ cần đánh giá tuổi, thời gian mãn kinh, mức độ triệu chứng, bệnh lý đi kèm và mong muốn của bệnh nhân để quyết định sử dụng MHT hay các biện pháp khác...




















































