Trao quyền để người bệnh được sống những ngày cuối đời ý nghĩa

Những năm gần đây, nhiều bệnh viện tại TP.HCM đã triển khai thực hành kỹ năng thông báo tin xấu và hỗ trợ người bệnh lập kế hoạch cuối đời, đặc biệt là ở các bệnh nặng như ung thư.

Bác sĩ Huỳnh Duy Quang chăm sóc bệnh nhi Đ.T.N. (13 tuổi) tại Bệnh viện Nhi đồng thành phố (TP.HCM) - Ảnh: BÌNH MINH

Đây được xem là một chuyển biến quan trọng trong tư duy chăm sóc y tế hiện đại: trao quyền và đặt

Bệnh nhân thăm khám tại Trung tâm ung bướu Bệnh viện Chợ Rẫy (TP.HCM) - Ảnh: XUÂN MAI

Lắng nghe, nâng đỡ từng vấn đề của bệnh nhi

Trường hợp bệnh nhi 11 tuổi mắc ung thư máu được chuyển từ Bệnh viện Truyền máu - Huyết học TP.HCM sang Bệnh viện Nhi đồng TP để chăm sóc ngoại trú là một trong những ca ấn tượng của BS Huỳnh Duy Quang - quyền điều hành đơn vị chăm sóc giảm nhẹ Bệnh viện Nhi đồng TP - khi ông được mời hội chẩn và chăm sóc giảm nhẹ cho bé ngay khi có chẩn đoán ung thư.

Sau khi điều chỉnh liều thuốc giảm đau tối ưu, bé được xuất viện, tiếp tục được theo dõi tại nhà và tái khám mỗi tuần sau đó.

Vào những ngày cuối đời của bé, các bác sĩ tại bệnh viện tiếp tục chăm sóc giảm nhẹ cho bé bằng các biện pháp giảm đau giúp bé cảm thấy nhẹ nhàng, không đau đớn, tôn trọng những sự lựa chọn của gia đình để cùng giúp nỗi đau của gia đình nguôi ngoai.

BS Nguyễn Trần Nam - phó giám đốc Bệnh viện Nhi đồng TP - cho biết công tác chăm sóc giảm nhẹ tại bệnh viện là chuyên ngành được xây dựng và phát triển từ khá lâu tại các bệnh viện trên thế giới, tuy nhiên tại Việt Nam thì chỉ thực hiện tại các bệnh viện có lão khoa và ung thư người lớn chứ chưa triển khai tại nhi khoa.

Do đó từ khi thành lập bệnh viện cách nay 8 năm, ban giám đốc bệnh viện đã chú trọng xây dựng và phát triển khoa chăm sóc giảm nhẹ cho nhi khoa ngay từ đầu và đạt nhiều thành tựu, mặc dù việc đào tạo một bác sĩ nhi khoa làm công tác chăm sóc giảm nhẹ khá khó khăn và hiếm hoi.

BS Quang cho hay, đặc thù của chăm sóc giảm nhẹ là việc đi sâu vào từng trường hợp để thấu hiểu, giúp bệnh nhân cải thiện triệu chứng và chất lượng cuộc sống, nên quá trình lắng nghe và tư vấn mỗi bệnh nhân có thể lên đến 2 tiếng, thậm chí cả buổi, thay vì "chạy đua" với thời gian để kịp khám số lượng lớn bệnh nhân như các bác sĩ nội khoa khác.

Để tạo cơ hội cho bệnh nhi bày tỏ cảm xúc và suy nghĩ, BS Quang thường chủ động hỏi bệnh nhi "Hôm nay con muốn chia sẻ gì với bác không?".

Theo BS Quang, yếu tố quan trọng nhất là cần giúp gia đình và bệnh nhân cảm thấy an toàn về mặt cảm xúc, điều chỉnh linh động khi cần thông báo tin xấu, tập trung lắng nghe, không phán xét. Đối với bệnh nhi, bác sĩ cần thông qua gia đình trước khi thông báo bệnh tình cho trẻ.

Đối với bệnh nhân đã bước vào giai đoạn tiến triển, bác sĩ sẽ tập trung điều trị triệu chứng nhằm giúp chất lượng cuộc sống cải thiện trong những ngày cuối đời, tránh những đau đớn không cần thiết, đồng thời dự báo các tình huống có thể xảy ra để cả bệnh nhi và gia đình có sự chuẩn bị.

"Thông thường các em bé là bệnh nhân nhưng người lớn và gia đình sẽ đóng vai trò đưa ra quyết định. Tuy nhiên, với quan điểm lấy bệnh nhân làm trung tâm, tùy theo độ tuổi mà bác sĩ có cách tiếp cận khác nhau để bệnh nhi lựa chọn việc có muốn biết tình trạng bệnh của mình không, biết một phần hay toàn phần, thậm chí có muốn tiếp tục điều trị không.

Đặc biệt trẻ em - đây là nhóm người gần như không có tiếng nói và quyền đưa ra quyết định. Nhiều người nghĩ rằng trẻ con chưa hiểu chuyện, không biết mình mắc bệnh, nên quyết định của chúng không hợp lý.

Người bác sĩ cần cố gắng thuyết phục gia đình lắng nghe và thực hiện mong muốn của đứa trẻ nếu có thể", BS Quang nhấn mạnh.

Hóa trị cho bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối có thể phản tác dụng

Nghiên cứu khoa học của Mỹ công bố cho biết áp dụng phương pháp hóa trị cho bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối dường như đem lại kết quả không như mong muốn cho bệnh nhân.