Đào tạo bác sĩ nội trú: Làm gì giữ 'tinh hoa' ngành y?

Đề xuất hợp nhất bác sĩ CK1, CKII và bác sĩ nội trú

Mới đây, Bộ Y tế đã có báo cáo thuyết minh, giải trình nội dung "Đào tạo trình độ chuyên khoa lĩnh vực sức khỏe thuộc hệ thống giáo dục quốc dân do Bộ Y tế quản lý".

Việt Nam hiện đang triển khai đào tạo chuyên khoa sau đại học trong lĩnh vực sức khỏe theo ba hình thức gồm: chuyên khoa cấp I (CKI), chuyên khoa cấp II (CKII) và bác sĩ nội trú. Mô hình này được kế thừa từ hệ thống ở Pháp, duy trì hơn 50 năm qua (từ năm 1972), do Bộ Y tế quản lý và các trường đại học y, dược tổ chức đào tạo.

Trong đó, chương trình đào tạo bác sĩ nội trú kéo dài 3 năm, là một phương thức đào tạo chuyên gia giỏi, nhân tài trẻ của ngành y tế, tuyển chọn qua thi tuyển cạnh tranh, đào tạo thực hành chuyên sâu tại bệnh viện.

Tuy nhiên, Bộ Y tế nhận định mô hình này còn tồn tại một số hạn chế như: các văn bằng CKI, CKII, bác sĩ nội trú chưa thuộc hệ thống giáo dục quốc dân, thiếu cơ sở pháp lý cho công nhận, đối sánh và hội nhập quốc tế; thời gian đào tạo ngắn (2-3 năm) so với chuẩn quốc tế; chưa áp dụng đầy đủ mô hình đào tạo dựa trên năng lực và thiếu cơ chế kiểm định độc lập và thống nhất chuẩn năng lực hành nghề; cơ chế tài chính và chế độ thực hành cho học viên chưa hợp lý.

Bộ Y tế đề xuất hợp nhất CKI, CKII và bác sĩ nội trú thành bậc đào tạo duy nhất cấp văn bằng chuyên khoa, thuộc hệ thống giáo dục quốc dân, có thời gian tối thiểu 3 năm, gắn kết chặt chẽ giữa đào tạo - thực hành - kiểm định chất lượng.

Đào tạo bác sĩ nội trú ở nước ngoài ra sao?

Theo TS Vân, ở nước ngoài các trường đại học chỉ đào tạo bác sĩ, thạc sĩ và tiến sĩ; không đào tạo nội trú hay chuyên khoa I, chuyên khoa II như Việt Nam. Việc tuyển chọn và đào tạo nội trú được đảm nhiệm bởi những hội đồng độc lập, không phải bởi trường đại học. Hệ thống này tạo ra sự phân tách rõ ràng giữa đào tạo hàn lâm và đào tạo thực hành sau đại học.

Bên cạnh đó, ở nhiều quốc gia trên thế giới, sau khi tốt nghiệp bác sĩ, người học thông qua xét tuyển chặt chẽ để vào nội trú. Thời gian nội trú thường kéo dài khoảng 2-3 năm tùy chuyên ngành. Sau khi hoàn thành, bác sĩ có thể được cấp chứng chỉ hành nghề nhưng chỉ trong phạm vi bệnh viện.

Nếu muốn hành nghề độc lập ngoài bệnh viện, họ buộc phải hoàn thành chương trình chuyên khoa, vốn do các hội đồng chuyên môn cấp, chứ không phải do trường đại học. Đây là mô hình hợp lý vì đảm bảo được chất lượng chuyên môn và tính độc lập của hệ thống đào tạo sau đại học.

Đại biểu Nguyễn Hải Nam (TP Huế) cho rằng việc quản lý đào tạo ngành khoa học sức khỏe nên thuộc quản lý của Bộ Y tế cũng phù hợp mô hình quốc tế, khi quản lý theo ngành và chuyên ngành mà nhiều nước như Nhật Bản, Hàn Quốc, Pháp, Đức, Anh... đang áp dụng. Việc này đảm bảo thống nhất giữa đào tạo với cấp phép và hành nghề, khi đây là cơ quan duy nhất hiểu rõ nhu cầu nhân lực ngành y.