Ung thư đại trực tràng gia tăng nhanh, bác sĩ TP.HCM chỉ ra lý do

Người bệnh ung thư phải trải qua giai đoạn điều trị căng thẳng về thể chất lẫn tinh thần. Ảnh: Duy Hiệu.

Giữa phòng bệnh đầy mùi thuốc sát trùng, chị Võ Thị Mỹ (42 tuổi, Đắk Lắk) nằm lặng trên giường, thân thể rã rời sau ca mổ. Mấy hôm nay, dòng dịch truyền nhỏ xuống từng giọt là nguồn dưỡng nuôi cơ thể chị, thay cho những bữa cơm.

Vết thương vẫn còn mới khiến người phụ nữ thỉnh thoảng đau nhói, chị nói với Tri Thức - Znews giọng khàn khàn, ngắt quãng: “Không nghĩ là có một ngày lại bị nghi ngờ mắc

Độ tuổi mắc ung thư đại trực tràng đang ngày càng trẻ hóa. Ảnh: Duy Hiệu.

TS.BS Hoàng Thành Trung nhấn mạnh những yếu tố làm tăng xuất độ mắc ung thư đại trực tràng cũng có thể bắt nguồn từ chính thói quen hàng ngày. Chế độ ăn cũng được chứng minh có ảnh hưởng đến nguy cơ ung thư đại trực tràng.

Một nghiên cứu quy mô lớn trên 542.778 phụ nữ đã phát hiện có nhiều yếu tố dinh dưỡng liên quan đáng đến nguy cơ mắc bệnh. Trong đó, rượu là yếu tố làm tăng nguy cơ rõ rệt. Mỗi khi lượng uống tăng 20 g/ngày, nguy cơ ung thư đại trực tràng tăng thêm. Chế độ ăn nhiều thịt đỏ và thịt chế biến sẵn cũng mang đến nhiều rủi ro.

Ngoài ra, lối sống tĩnh tại cũng góp phần đáng kể vào nguy cơ ung thư đại trực tràng. Việc ít vận động, ngồi lâu, kết hợp với tình trạng béo phì hay tiểu đường tạo ra môi trường thuận lợi cho bệnh phát triển. Một nghiên cứu đăng trên Tạp chí Ung thư Anh cho thấy sau hơn 5 năm theo dõi, người duy trì hoạt động thể chất cao có nguy cơ mắc bệnh thấp hơn 16% so với nhóm gần như không vận động.

Chìa khóa ngăn ngừa ung thư đại trực tràng

TS Thành Trung nhấn mạnh ở khía cạnh điều trị, phẫu thuật vẫn là “chìa khóa” chính, với xu hướng xâm lấn tối thiểu bằng nội soi hay robot, giúp giảm đau, rút ngắn thời gian hồi phục. Xạ trị hiện đại cho phép bắn trúng đích, hạn chế tác dụng phụ. Hóa trị với thuốc mới hiệu quả hơn, ít mệt mỏi hơn.

Bên cạnh đó, liệu pháp nhắm trúng đích và miễn dịch đang mở thêm cơ hội cho những bệnh nhân có chỉ dấu phù hợp. Nguyên tắc hiện đại là cá thể hóa điều trị, mỗi bệnh nhân một phác đồ, xây dựng trên cơ sở hội chẩn đa chuyên khoa.

“Ngày trước, khi bệnh đã di căn gan, gần như không còn hi vọng. Giờ đây, khoảng một phần ba bệnh nhân được chọn lọc vẫn có thể điều trị khỏi,” TS.BS Trung khẳng định.

Xạ trị là một trong những biện pháp điều trị ung thư phổ biến. Ảnh: Duy Hiệu.

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) lưu ý để phòng ngừa ung thư đại trực tràng, hai chìa khóa quan trọng nhất là thay đổi lối sống và tầm soát định kỳ. Một chế độ ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, ít thịt đỏ và chất béo bão hòa sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh hơn. Bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia, duy trì vận động mỗi ngày và tránh tiếp xúc với các yếu tố nguy hại từ môi trường cũng là những việc tưởng chừng nhỏ nhưng lại góp phần giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh.

Trong số các biện pháp phòng ngừa, tầm soát định kỳ được xem là cách hiệu quả nhất để phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm. Phương pháp phổ biến hiện nay là xét nghiệm phân, đặc biệt là xét nghiệm máu ẩn trong phân (FOBT).

Với những người có tiền sử gia đình mắc ung thư đại trực tràng hoặc mang đột biến gen nguy cơ cao, tư vấn di truyền và xét nghiệm gen là bước cần thiết để đánh giá nguy cơ và xây dựng lộ trình tầm soát chặt chẽ hơn.