Sởi là một bệnh truyền nhiễm do virus sởi (Measles virus) gây ra, chủ yếu ảnh hưởng đến trẻ em. Đây là một trong những bệnh lý dễ lây lan qua đường hô hấp, có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời.
Sởi lây qua giọt bắn khi trẻ tiếp xúc với dịch mũi họng của người bị sởi trong quá trình ho, hắt hơi. Virus có thể tồn tại trong không khí và trên các bề mặt vì vậy virus có thể lây lan qua đường không khí, rất dễ lây lan ở những nơi đông người như trường học, bệnh viện, và nơi công cộng.
Khi trẻ bị mắc bệnh sởi, cơ thể sẽ sản sinh ra kháng thể để chống lại virus sởi. Những kháng thể này có thể giúp trẻ có một miễn dịch tự nhiên và có khả năng chống lại virus trong tương lai. Do đó, hầu như trẻ chỉ mắc sởi một lần trong đời, trừ một số trường hợp rất hiếm có thể mắc sởi lần 2 do sức đề kháng đã quá suy giảm.
 |
Cha mẹ cần cho trẻ tiêm đủ 2 mũi vaccin sởi theo lịch khuyến cáo. |
Do đó, dù trẻ đã mắc sởi và có miễn dịch tự nhiên, các chuyên gia y tế vẫn khuyến cáo tiêm phòng sởi để đảm bảo trẻ có sự bảo vệ lâu dài và bền vững. Vaccine phòng sởi (thường được kết hợp với các bệnh quai bị và rubella trong vaccine MMR) có thể tăng cường miễn dịch và giúp trẻ có khả năng chống lại các chủng virus sởi khác nếu chúng xuất hiện trong tương lai.
Ngoài ra, khi trẻ mắc sốt phát ban nghi sởi có được xác định bởi nhà chuyên môn không hay do bố mẹ chủ quan đánh giá. Chính vì vậy, việc tiêm vaccine còn giúp trẻ bảo vệ khỏi các chủng sởi khác mà cơ thể có thể chưa được bảo vệ hoàn toàn từ lần mắc trước.
Lịch tiêm phòng vaccin sởi cho trẻCha mẹ cần cho trẻ tiêm đủ 2 mũi vaccin sởi theo lịch khuyến cáo trong chương trình tiêm chủng mở rộng:
Mũi 1: Tiêm khi trẻ đủ 9 tháng tuổi (vaccin sởi). Nếu mẹ chưa tiêm chủng ngừa sởi trước khi mang thai thì nên tiêm khi bé 6 tháng và một số trường hợp có thể tiêm sớm hơn, từ 6 tháng tuổi, đặc biệt khi có dịch hoặc trẻ có nguy cơ cao.Mũi 2: Tiêm khi trẻ đủ 18 tháng tuổi (vaccin sởi - rubella). Nếu có dịch sởi tiêm nhắc khi trẻ được 4-6 tuổi.Nếu trẻ chưa được tiêm phòng hoặc trễ lịch tiêm theo hẹn, cần đến ngay các cơ sở y tế để được tư vấn và tiêm phòng đầy đủ cho trẻ.
Các bậc cha mẹ có thể tiêm vaccin có thành phần sởi tại Trạm Y tế hay cơ sở tiêm chủng khác. Cha mẹ hãy liên hệ trạm Y tế nơi mình đang cư trú để biết lịch tiêm phòng vaccin sởi trong chương trình Tiêm chủng mở rộng.
Khi thực hiện tiêm sởi cho trẻ, cha mẹ cần nắm rõ một số lưu ý sau:Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ cho trẻ;Tránh sử dụng các loại thuốc có tác động đến hệ miễn dịch của trẻ;Đảm bảo trẻ được nghỉ ngơi đầy đủ, tránh vận động mạnh;Lưu ý một số tác dụng phụ có thể gặp phải sau tiêm và liên hệ hỗ trợ y tế kịp thời nếu cần.
Bệnh sởi thường diễn biến qua các giai đoạn như
Giai đoạn khởi phát (2-4 ngày): trẻ có thể bị sốt nhẹ, sau đó có thể sốt cao, đến 39 – 40 độ C, ít đáp ứng thuốc hạ sốt. Cơn sốt có thể giảm khi trẻ bắt đầu phát ban. Kèm theo có thể gây các triệu chứng khác như đỏ mắt, ho, nước mắt và nước mũi chảy nhiều bất thường hay viêm xuất tiết ở mũi, họng.
Giai đoạn toàn phát (bệnh sởi phát ban có thể kéo dài từ 2-5 ngày): sau khi sốt kéo dài từ 3 – 4 ngày, sau tai của trẻ bắt đầu xuất hiện tình trạng phát ban. Các nốt phát ban thường có màu hồng, màu đỏ, là các nốt sát sẩn, nhỏ, hơi nổi gờ lên. Chúng có thể mọc rải rác thành từng đốm riêng lẻ hoặc lan rộng ra sang trán, xuống ngực và lưng, đùi và bàn chân thành những đám tròn dính liền nhau.
Giai đoạn hồi phục (ban bay dần): thường ở giai đoạn bệnh sởi bắt đầu bay ban, trẻ có thể đã hết sốt. Các vết ban bắt đầu nhạt màu đi chuyển sang màu xám và để lại vết thâm. Tuy nhiên, ở một số trường hợp, bệnh sởi có thể biến chứng nguy hiểm hơn nếu trẻ vẫn còn sốt trong khi vết ban đã bay đi...
Khi trẻ mắc sởi thì sẽ có những nguy cơ suy giảm miễn dịch nên trẻ thường gặp những biến chứng về viêm phổi, viêm tai giữa, viêm thanh quản... Ngoài ra, có những biến chứng nguy hiểm hơn như viêm não, viêm màng não, tiêu chảy... Đối với những bệnh nhân biến chứng viêm phổi do sởi thì thường có biểu hiện sốt cao, thở nhanh, khò khè khó thở, nghe phổi có những tổn thương ở phổi.
'Vệ sĩ' vô hình của con người
Nếu có hệ miễn dịch ổn định, cơ thể sẽ sản sinh ra nhiều kháng thể chống lại các bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn, virus gây nên. Bạn sẽ khỏe mạnh mà không cần tới thuốc men.
Cuốn sách "Siêu tổ chức con người" của tác giả Rodney Dietert đem tới cho bạn đọc những kiến thức hữu ích để bảo vệ hàng rào đề kháng tự nhiên của cơ thể và xây dựng lối sống lành mạnh.
