Tại sao phụ nữ cho con bú lại ‘mất xương’ tạm thời?

Giai đoạn cho con bú là thời kỳ có nhiều thay đổi sinh lý quan trọng ở người mẹ. Một trong những thay đổi ít được quan tâm nhưng có ý nghĩa lâu dài là sự “mất xương” tạm thời.

Nhân viên y tế hướng dẫn sản phụ cho con bú - Ảnh: BVCC

Phụ nữ cho con bú dễ "mất xương"

Theo TS Trần Châu Quyên, Trưởng khoa khám tư vấn

Tháp dinh dưỡng dành cho phụ nữ có thai và đang cho con bú - Ảnh: Viện Dinh dưỡng

Dù ăn đủ canxi nhưng thiếu vitamin D thì canxi cũng không được hấp thu hiệu quả. Nhu cầu vitamin D ở phụ nữ cho con bú từ 800-1.000 IU/ngày. Vitamin D có từ nguồn thực phẩm như cá béo (cá hồi, cá trích), lòng đỏ trứng, nấm.

Phơi nắng 10 - 15 phút/ngày trước 9h hoặc sau 16h, để lộ tay/chân cũng có thể tạo đủ vitamin D cho cơ thể. Trong nhiều trường hợp, phụ nữ sau sinh nên uống bổ sung vitamin D theo chỉ định của bác sĩ, vì chế độ ăn rất khó đạt đủ nhu cầu.

Protein giúp tái tạo cấu trúc xương và phục hồi sau sinh. Các nguồn thực phẩm cung cấp protein bao gồm thịt nạc, cá, trứng, sữa và chế phẩm của sữa, đậu đỗ lạc vừng các loại. Nhu cầu khuyến nghị là 1,2 - 1,5g/kg thể trọng/ngày.

Người mẹ cho con bú nên ăn 7 đơn vị protein/ngày. Magie, kẽm, vitamin K, phốt pho cũng quan trọng cho xương, có trong ngũ cốc nguyên hạt, hạt - đậu, rau xanh, cá biển.

Không nên quá thắt chặt chế độ ăn uống nhằm giảm cân sau sinh vì có thể gây suy giảm cơ xương và làm chậm phục hồi.

Vận động thể lực hợp lý cũng thúc đẩy quá trình tạo xương mới. Các phương thức tập có thể là đi bộ nhanh, leo cầu thang, chạy bộ nhẹ, nhảy dây (sau 3 - 6 tháng khi sàn chậu ổn định). Tập với dây kháng lực giúp tăng mật độ xương cột sống và hông, là hai vị trí dễ loãng xương nhất.

Bắt đầu nhẹ nhàng 15 - 20 phút/ngày, 3 - 4 buổi/tuần. Trường hợp sau sinh mổ cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi tập.

Người mẹ cũng cần duy trì cân nặng hợp lý. Việc giảm cân quá nhanh làm giảm estrogen và khối cơ, khiến mất xương nặng hơn. Nên giảm 0,5 - 1kg/tuần là hợp lý.

Thiếu ngủ kéo dài làm giảm hormone tăng trưởng, ảnh hưởng tái tạo mô xương. Người mẹ nên tranh thủ ngủ khi trẻ ngủ; nhờ sự hỗ trợ của người thân là rất quan trọng.

Trong trường hợp đau lưng, đau hông kéo dài, gãy xương sau chấn thương nhẹ, sụt cân nhanh và mệt mỏi kéo dài, nghi ngờ thiếu vitamin D nặng (đau cơ, yếu cơ) thì người mẹ cần đi khám ngay.

Mẹ bị ho khi đang cho con bú, phải làm sao?

Mẹ cho con bú có sức đề kháng kém, dễ bị virus, vi khuẩn tấn công. Ho dữ dội, ho kéo dài, ho có đờm, khản tiếng, viêm họng… là tình trạng nhiều mẹ đang cho con bú gặp phải.