17/12/2025 12:00

Số ca nhồi máu cơ tim, đột quỵ tăng khi trời trở lạnh

Những tháng cuối năm thời tiết trở lạnh, nhiều bệnh viện ghi nhận số ca nhập viện vì đột quỵ và các biến cố tim mạch tăng.

Mới đây, chỉ trong 24 giờ khoa tim mạch can thiệp của Bệnh viện Đa khoa khu vực Thủ Đức (TP.HCM) đã tiếp nhận liên tiếp bốn trường hợp nhồi máu cơ tim cấp, tất cả đều được can thiệp mạch vành cấp cứu và tái thông thành công.

Liên tiếp nhập viện vì nhồi máu cơ tim, đột quỵ

Hiện tượng nhiều ca xuất hiện dồn dập trong cùng một ngày trùng hợp với thời điểm TP.HCM có độ ẩm tăng và chênh lệch nhiệt độ ngày, đêm rõ rệt.

Điển hình như trường hợp bệnh nhân nam 51 tuổi nhập viện vì mệt và khó thở, không đau ngực. Khi các bác sĩ chụp mạch vành phát hiện tắc hoàn toàn động mạch vành phải. Bệnh nhân nam này nhanh chóng được can thiệp tái thông thành công, sức khoẻ ổn định và được xuất viện.

Bệnh viện Thống Nhất (TP.HCM) cũng tiếp nhận nhiều ca Nhồi máu cơ tim, đột quỵ tăng do trời trở lạnh - Ảnh 2. Thời tiết chuyển lạnh, cẩn trọng liệt dây thần kinh số 7, đột quỵĐỌC NGAY

Ở Hà Nội, Bệnh viện Trung ương quân đội 108, Bạch Mai… thời gian gần đây cũng tiếp nhận và điều trị khá nhiều trường hợp mắc các bệnh lý tim mạch, đột quỵ.

Ông Mai Duy Tôn, Giám đốc Trung tâm đột quỵ Bệnh viện Bạch Mai, cho biết thời gian gần đây bệnh viện tiếp nhận 50-55 bệnh nhân mỗi ngày. Theo ông Tôn, nguy cơ đột quỵ có thể tăng cao khi nhiệt độ giảm sâu hoặc thay đổi đột ngột.

Còn ở TP.HCM, bác sĩ Nguyễn Thị Phương Nga - Trưởng khoa nội thần kinh Bệnh viện Thống Nhất - cũng cho biết vào thời điểm cuối năm, nhiệt độ thay đổi đột ngột, số người bệnh đột quỵ có tăng nhẹ.

Theo bác sĩ Nga, trời lạnh khiến mạch máu co lại, giảm lưu lượng máu lên não, đặc biệt nguy hiểm ở những người đã có hẹp mạch sẵn, có thể dẫn đến thiếu máu não hoặc vỡ mạch gây xuất huyết. Sự dao động nhiệt độ đột ngột còn làm huyết áp tăng vọt, khiến mảng xơ vữa bong ra hoặc thành mạch yếu đi.

TS Ngô Tuấn Anh - Chủ nhiệm khoa phẫu thuật tim mạch Bệnh viện Trung ương quân đội 108 - cho hay về mùa lạnh, huyết áp thường tăng cao so với mùa hè khoảng 5mmHg, sự duy trì liên tục mức tăng huyết áp này sẽ làm tăng 21% các biến chứng tim mạch.

Thời tiết lạnh cũng làm tăng tiết các Catecholamin trong máu dẫn đến co mạch ngoại biên, làm tăng lượng máu trở về tim và tăng huyết áp.

TS Bùi Phạm Minh Mẫn, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM cơ sở 3, cho biết nhiều nghiên cứu y học ghi nhận khi nhiệt độ giảm, các mạch máu ngoại biên có xu hướng co lại để giữ nhiệt dẫn đến tăng sức cản mạch máu và làm huyết áp tăng cao.

Ở những người đã có tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu hoặc bệnh tim mạch, sự thay đổi này có thể làm mất cân bằng huyết động và làm tăng nguy cơ xảy ra đột quỵ.

Đa số người dân không biết hoặc chưa kiểm soát tốt huyết áp của mình, theo thống kê thì chỉ có khoảng 1/3 trong số bệnh nhân tăng huyết áp được điều trị và trong số những người được điều trị chỉ có 1/3 kiểm soát được huyết áp bằng thuốc. Với người cao tuổi, huyết áp thường không quá 140/90mmHg.

Khi thời tiết chuyển sang giá lạnh đột ngột, các mạch máu trong cơ thể co thắt lại, huyết áp tăng lên, ngoài ra mức huyết áp có thể tăng vọt khi đột ngột ra ngoài trời lạnh hoặc khi đi tắm... Nếu huyết áp tối đa quá 180mmHg là điều rất đáng lo ngại.

"Nhiều người có tiền sử cao huyết áp lúc đó huyết áp sẽ tăng mạnh đến 200mmHg, nếu không phát hiện và dùng thuốc kịp thời có thể gây vỡ mạch máu não và tử vong. Đặc biệt những người bị bệnh đái tháo đường nguy cơ biến chứng tăng huyết áp càng cao và dễ có cơn huyết áp kịch phát, nguy hiểm", bác sĩ Tuấn Anh nói.

Bác sĩ Mẫn cho biết thêm bên cạnh yếu tố thời tiết, thói quen sinh hoạt cuối năm cũng đóng vai trò đáng kể. Đây là thời điểm nhiều người làm việc căng thẳng, ngủ không đủ giấc, ăn uống thất thường, sử dụng rượu bia nhiều hơn và giảm vận động thể lực.

Những thay đổi này góp phần làm huyết áp khó kiểm soát, gia tăng tình trạng rối loạn chuyển hóa và thúc đẩy quá trình hình thành huyết khối.

Một yếu tố khác thường bị bỏ qua là việc gián đoạn điều trị. Không ít người bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường hoặc rối loạn lipid máu tự ý ngưng thuốc, quên uống thuốc hoặc trì hoãn tái khám do bận rộn cuối năm. Điều này khiến các chỉ số sức khỏe mất kiểm soát đúng vào giai đoạn nguy cơ tăng cao.

Duy trì lối sống lành mạnh trong giai đoạn nhạy cảm

Theo bác sĩ Tuấn Anh, vào mùa lạnh người dân cần được giữ ấm đầy đủ, đặc biệt người cao tuổi hoặc người có tiền sử mắc các bệnh tim mạch như tăng huyết áp, đái tháo đường, bệnh mạch vành.

Cần tránh ra trời lạnh đột ngột vào buổi sáng, nhất là lúc mới ngủ dậy. Khi tắm cần làm ấm phòng bằng đèn sưởi và dùng nước ấm, tránh tăng huyết áp đột ngột do lạnh.

Với người cao tuổi, khi có cơn tăng huyết áp, không nên giảm huyết áp quá nhanh sẽ rất nguy hiểm do sự phản ứng của mạch máu ở người già không tốt, nếu giảm huyết áp quá nhanh cơ thể không thích ứng được sẽ xuất hiện các triệu chứng chóng mặt, đau đầu, buồn nôn.

Những bệnh nhân bị tăng huyết áp nên uống các thuốc hạ huyết áp theo chỉ định của bác sĩ. Các thuốc tăng huyết áp cần được uống liên tục, suốt đời, không được ngừng thuốc đột ngột và có theo dõi của nhân viên y tế.

Những bệnh nhân có bệnh động mạch vành nên được theo dõi định kỳ, nhất là khi chuyển mùa, khi thời tiết thay đổi để có biện pháp phòng ngừa và điều trị kịp thời.

Đối với người cao tuổi sức đề kháng yếu và những người mắc các bệnh về tim mạch cần tuyệt đối thực hiện các biện pháp dự phòng, giữ ấm cơ thể, tránh lạnh đột ngột, luôn đeo khẩu trang khi ra ngoài trời. Cần tiếp tục duy trì điều trị các bệnh tim mạch theo hướng dẫn của bác sĩ.

Đối với trẻ nhỏ mắc các bệnh tim bẩm sinh, thời tiết lạnh dễ làm bệnh tim nặng hơn, ngoài ra còn dễ khiến trẻ mắc các bệnh lý về hô hấp như viêm họng, viêm đường hô hấp trên, viêm phổi. Đối với các trẻ này cần lưu ý giữ ấm cổ và cơ thể.